ಅಮೆರಿಕದಲ್ಲಿ ಹಣದುಬ್ಬರದ ಅಬ್ಬರಕ್ಕೆ ತತ್ತರಿಸಿದ ಮಧ್ಯಮವರ್ಗ, ಇಳಿಕೆಯಾಗುವುದು ಯಾವಾಗ?

ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌: ಅಮೆರಿಕದಲ್ಲಿ ಗರಿಷ್ಠ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ದೊಡ್ಡಣ್ಣನ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಹಲವು ತಲೆಮಾರುಗಳಿಂದ ಹಣದುಬ್ಬರ ಎನ್ನುವ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯೇ ಮರೆತು ಹೋಗುವಷ್ಟು ಅಪರೂಪವಾಗಿತ್ತು. ಹೀಗಿರುವಾಗ ಏಕಾಏಕಿ ಹಣದುಬ್ಬರ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದ್ದು ಚಿಂತೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಒಂದಿಷ್ಟು ಆರ್ಥಿಕ ತಜ್ಞರು ವಸ್ತುಗಳ ಬೆಲೆ ಏರಿಕೆ ಹೆಚ್ಚು ದಿನ ಇರುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಜನರನ್ನು ಸಮಾಧಾನ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಅಮೆರಿಕದ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಫೆಡರಲ್‌ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಜೆರೋಮ್‌ ಪೋವೆಲ್‌ ಮತ್ತು ಶ್ವೇತ ಭವನದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳೂ 'ಕೊರೊನಾದಿಂದ ಒಂದಷ್ಟು ಏರುಪೇರಾಗಿತ್ತು, ಎಲ್ಲವೂ ಸಹಜ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಬರುತ್ತಿದೆ' ಎಂದು ಹೇಳಲಾರಂಭಿಸಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಈಗ ಜನರಿಗೆ ದುಃಖದ ಸುದ್ದಿಯನ್ನು ಆರ್ಥಿಕ ತಜ್ಞರು ನೀಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಮುಂದಿನ ವರ್ಷದವರೆಗೆ ಈ ದರ ಏರಿಕೆ ಮುಂದುವರಿಯಲಿದೆ ಎನ್ನುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಬುಧವಾರವಷ್ಟೇ ಗ್ರಾಹಕ ಬೆಲೆ ಸೂಚ್ಯಂಕ ಶೇ. 6.2ಕ್ಕೆ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸರಕಾರ ಹೇಳಿದೆ. ಇದು 1990ರ ಬಳಿಕ 12 ತಿಂಗಳ ಅಂತರದಲ್ಲಿ ಉಂಟಾದ ಬಹುದೊಡ್ಟ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ. "ಹಣದುಬ್ಬರ ಇಳಿಕೆಯಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ಏರಿಕೆಯಲ್ಲೇ ಮುಂದುವರಿದಿದೆ," ಎಂದು ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ ಒಬಾಮಾ ಸರಕಾರದಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯ ಆರ್ಥಿಕ ಸಲಹೆಗಾರರಾಗಿದ್ದ ಜೇಸನ್‌ ಫರ್ಮ್ಯಾನ್‌. ಇದರ ಪರಿಣಾಮ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದ ಮೇಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಕೆಲವು ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಬೆಲೆಯಂತೂ ತೀವ್ರ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಏರಿಕೆಯಾಗಿರುವುದು ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಒಣಗಿಸಿದ ಹಂದಿ ಮಾಂಸದ ದರ ಶೇ. 20ರಷ್ಟು ಏರಿಕೆ ಕಂಡಿದ್ದರೆ, ಮೊಟ್ಟೆ ದರ ಶೇ. 12, ಗ್ಯಾಸೋಲಿನ್‌ ಶೇ. 50, ವಾಷಿಂಗ್‌ ಮಷೀನ್‌ ದರ ಶೇ. 15 ರಷ್ಟು ಹಾಗೂ ಸೆಕೆಂಡ್‌ ಹ್ಯಾಂಡ್‌ ಕಾರು ದರ ಶೇ. 26ರಷ್ಟು ಏರಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೆ ವೇತನ ಏರಿಕೆಯಾಗಿದ್ದರೂ, ದರ ಏರಿಕೆಗೂ ಸಂಬಳ ಹೆಚ್ಚಳಕ್ಕೂ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಕಳೆದ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಹಣದುಬ್ಬರಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಸರಾಸರಿ ಗಂಟೆಗಳ ಲೆಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಮಿಕರು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ವೇತನ 2020ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಶೇ. 1.2ರಷ್ಟು ಇಳಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಹಣದುಬ್ಬರ ಏರಿಕೆಯಿಂದ ಫೆಡರಲ್‌ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಮೇಲೆ ಒತ್ತಡವೂ ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗಿದೆ. ಜತೆಗೆ ಜೋ ಬಿಡೆನ್‌ ಸರಕಾರದ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೂ ಹೊಡೆತ ಬೀಳುವ ಅಪಾಯವಿದೆ. ದರ ಏರಿಕೆಗೆ ಏನು ಕಾರಣ? ಬೆಲೆ ಏರಿಕೆಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣವೆಂದರೆ ಕೊರೊನಾ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ. 2020ರ ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಲಾಕ್‌ಡೌನ್‌ ಜಾರಿಯಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಒಂದೇ ಸಲ ಕುಸಿತಕ್ಕೀಡಾಯಿತು. ಕೆಲವು ಉದ್ಯಮಗಳು ಬಾಗಿಲು ಮುಚ್ಚಿಕೊಂಡರೆ, ಇನ್ನು ಕೆಲವು ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಅವಧಿ ಕಡಿತಗೊಳಿಸಿದವು. ಗ್ರಾಹಕರು ಆರೋಗ್ಯದ ಭಯದಲ್ಲಿ ಮನೆಯಲ್ಲೇ ಉಳಿದುಕೊಂಡರು. 2.2 ಕೋಟಿ ಜನರು ಉದ್ಯೋಗ ಕಳೆದುಕೊಂಡರು. ಆರ್ಥಿಕ ಉತ್ಪಾದನೆ ಏಪ್ರಿಲ್‌ - ಜೂನ್‌ ತ್ರೈಮಾಸಿಕದಲ್ಲಿ ದಾಖಲೆಯ ಶೇ. 31ರಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಕುಸಿತಕ್ಕೀಡಾಯಿತು. ಕಂಪನಿಗಳು ಹೂಡಿಕೆ ಕಡಿತಗೊಳಿಸಿದವು. ಇವೆಲ್ಲ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಮೇಲೆ ಬಲವಾದ ಹೊಡೆತ ನೀಡಿತು. ಪರಿಣಾಮ ಆರ್ಥಿಕ ಜಹಿಂಜರಿತ ಸಂಭವಿಸಿಯೇ ಬಿಟ್ಟಿತು. ಆದರೆ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಹೀಗೆ ಉಳಿಯಲಿಲ್ಲ. ಸರಕಾರದ ಭಾರಿ ವೆಚ್ಚ ಹೆಚ್ಚಳ, ಫೆಡರಲ್‌ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನ ನೀತಿಗಳ ಪರಿಣಾಮ ಚೇತರಿಕೆ ಕಾಣಲು ಆರಂಭಿಸಿತು. ಪುನಃ ಗ್ರಾಹಕರು ಹೋಟೆಲ್‌, ಬಾರ್‌, ಪಬ್‌ಗಳಿಗೆ ಮರಳಲು ಆರಂಭಿಸಿದರು. ತಕ್ಷಣ ಉದ್ಯಮಗಳು ಬೇಡಿಕೆಯಷ್ಟು ಉತ್ಪಾದನೆ ಮಾಡಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಕೆಲಸದಿಂದ ಕಿತ್ತು ಹಾಕಿದಷ್ಟೇ ವೇಗವಾಗಿ ನೇಮಕ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಆಗಸ್ಟ್‌ ತಿಂಗಳೊಂದರಲ್ಲೇ 1.04 ಕೋಟಿ ಜನರು ಉದ್ಯೋಗ ಗಿಟ್ಟಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಎಲ್ಲವೂ ಮೊದಲಿನಂತಾಗಲು ಸಮಯ ಬೇಕಲ್ವಾ? ಇಲ್ಲೂ ಅದೇ ನಡೆಯಿತು. ಸರಕುಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಲು ಬೇಕಾದ ಕಚ್ಚಾ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಏಕಾಏಕಿ ಖರೀದಿಸಲು ಉದ್ಯಮಗಳಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಉದ್ಯಮಗಳು ಚಿಗಿತುಕೊಂಡರೂ ಬಂದರುಗಳು, ರೈಲು ಡಿಪೋಗಳಿಗೆ ಸರಕುಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಜಾಗತಿಕ ಪೂರೈಕೆ ಸರಪಳಿ ಎನ್ನುವುದು ಏರುಪೇರಾಯಿತು. ಇವೆಲ್ಲದರ ಪರಿಣಾಮ ದರ ಏರಿಕೆ ನಡೆಯಿತು. ಮತ್ತು ಕಂಪನಿಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ವೆಚ್ಚಗಳನ್ನು ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೆಲೆಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ರವಾನಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಕಂಡುಕೊಂಡು ಅದನ್ನು ಮಾಡಿಯೇ ಬಿಟ್ಟರು. ಹಾಗಾಗಿ, "ನಾವು ನೋಡುತ್ತಿರುವ ಹಣದುಬ್ಬರದ ಗಮನಾರ್ಹ ಭಾಗವು ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕದಿಂದ ಹೊರಬರುತ್ತಿರುವುದರ ಅನಿವಾರ್ಯ ಫಲಿತಾಂಶವಾಗಿದೆ,” ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಹಾರ್ವರ್ಡ್ ಕೆನಡಿ ಸ್ಕೂಲ್‌ನ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಫರ್ಮನ್. ಆದಾಗ್ಯೂ, ತಪ್ಪಾದ ನೀತಿ-ನಿಯಮಗಳ ಪಾತ್ರವೂ ಇದರಲ್ಲಿ ಇದೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಅವರು. ಆರ್ಥಿಕತೆ ಕುಸಿಯುವುದನ್ನು ತಡೆಯುವ ಭರದಲ್ಲಿ ದೇಶದ ನೀತಿ-ನಿರೂಪಕರು ಹಣದುಬ್ಬರವನ್ನು ಕಡೆಗಣಿಸಿದರು ಎನ್ನುವುದು ಅವರು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ. ಸರಕಾರ ಉರಿಯುವ ಬೆಂಕಿಗೆ ಸೀಮೆಎಣ್ಣೆ ಸುರಿಯಿತು ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಅವರು. ಬಿಡೆನ್‌ ಸರಕಾರ 1.9 ಟ್ರಿಲಿಯನ್‌ ಕೊರೊನಾ ವೈರಸ್‌ ರಿಲೀಫ್‌ ಪ್ಯಾಕೇಜ್‌ ಹಾಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿಮೆ ಎಲ್ಲಾ ಮನೆಗಳಿಗೆ ನೀಡಿದ 1,400 ಡಾಲರ್‌ ಪರಿಹಾರ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಅತಿಯಾಗಿ ಉತ್ತೇಜಿಸಿತು. ಪರಿಣಾಮ ಹಣದುಬ್ಬರ ಯುರೋಪ್‌ಗಿಂತ ಅಮೆರಿಕದಲ್ಲಿ ಭಾರಿ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ ಎಂದು ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ ಅವರು. ಬುಧವಾರ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಜೋ ಬಿಡೆನ್‌ ಕೂಡ ಹಣದುಬ್ಬರ ಅಮೆರಿಕನ್ನರಿಗೆ ತೊಂದರೆ ಕೊಡುತ್ತಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿದ್ದು, ಇದನ್ನು ಇಳಿಕೆ ಮಾಡುವುದು ನಮ್ಮ ಸರಕಾರದ ಪ್ರಮುಖ ಆದ್ಯತೆ ಎಂದಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಎಷ್ಟು ಸಮಯ ಮುಂದುವರಿಯಲಿದೆ? ಗ್ರಾಹಕರ ಬೇಡಿಕೆಗೆ ತಕ್ಕಷ್ಟು ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆ ಅಮೆರಿಕದ ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗುವವರೆಗೆ ಈ ಹಣದುಬ್ಬರದ ಟ್ರೆಂಡ್‌ ಮುಂದುವರಿಯುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ. "ಇದು ಇನ್ನೂ ಒಂದು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಮುಂದುವರಿಯಬಹುದು," ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ರೋಲ್‌ ಇನ್ಸಿಟ್ಯೂಟ್‌ನ ಮುಖ್ಯ ಆರ್ಥಿಕತಜ್ಞೆ ಮೆಗನ್‌ ಗ್ರೀನ್‌.