ದೂರಸಂಪರ್ಕ ಕಂಪೆನಿಗಳಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ: ವೊಡಾಫೋನ್, ಏರ್‌ಟೆಲ್ ನಿಟ್ಟುಸಿರು!

ಹೊಸದಿಲ್ಲಿ: ತೀವ್ರ ಆರ್ಥಿಕ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿರುವ ದೇಶದ ವಲಯಕ್ಕೆ ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟ ಬಹು ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಪರಿಹಾರ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ನೀಡಲು ಬುಧವಾರ ಅನುಮೋದನೆ ಕೊಟ್ಟಿದೆ ಎಂದು ಸರ್ಕಾರದ ಹಿರಿಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಸ್ಪರ್ಧೆ ಹಾಗೂ ಮೊತ್ತದ ಪಾವತಿ ಕಾರಣದಿಂದ ತೀವ್ರ ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಕಷ್ಟಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಿರುವ ಖಾಸಗಿ ದೂರಸಂಪರ್ಕ ಕಂಪೆನಿಗಳಿಗೆ ಇದರಿಂದ ಕೊಂಚ ನೆಮ್ಮದಿ ಸಿಕ್ಕಿದೆ. ಈ ನಿರ್ಧಾರ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಂತೆಯೇ ಭಾರ್ತಿ ಷೇರು ಶೇ 5.4ರಷ್ಟು ಮತ್ತು ವೊಡಾಫೋನ್ ಐಡಿಯಾದ ಷೇರು ಶೇ 2.9ರಷ್ಟು ಚೇತರಿಕೆ ಕಂಡಿದೆ. ಈ ಪರಿಹಾರ ಪ್ಯಾಕೇಜ್, ಹೊಂದಾಣಿಕೆ ಮಾಡಿದ ಒಟ್ಟು ವರಮಾನದ (ಎಜಿಆರ್) ಬಾಕಿ ಮೊತ್ತದ ಪಾವತಿಯಲ್ಲಿನ ಮೊರಟೋರಿಯಂ ಕೂಡ ಒಳಗೊಳ್ಳುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ. ಇದು ಮುಕೇಶ್ ಅಂಬಾನಿ ಅವರ ರಿಲಯನ್ಸ್ ಜಿಯೋ ಸೇರಿದಂತೆ ದೇಶದ ಮೂರು ಪ್ರಮುಖ ಮೊಬೈಲ್ ದೂರಸಂಪರ್ಕ ಕಂಪೆನಿಗಳಿಗೆ ನೆರವಾಗಲಿದೆ. ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ವೊಡಾಫೋನ್ ಐಡಿಯಾಕ್ಕೆ ಬಹುದೊಡ್ಡ ನಿರಾಳತೆ ನೀಡಲಿದೆ. ವೊಡಾಫೋನ್ ಐಡಿಯಾ, ಏರ್‌ಟೆಲ್ ಸಾವಿರಾರು ಕೋಟಿ ರೂ ಎಜಿಆರ್ ಬಾಕಿ ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದು, ಅವುಗಳನ್ನು ಕಂತಿನ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಪಾವತಿ ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟ್ ಆದೇಶಿಸಿತ್ತು. ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಟೆಲಿಕಾಂ ಸಂಸ್ಥೆ ವೊಡಾಫೋನ್ ಇಂಡಿಯಾ ಹಾಗೂ ಬಿರ್ಲಾ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಐಡಿಯಾ ಸೆಲ್ಯುಲರ್‌ಗಳು ವಿಲೀನವಾದ ಬಳಿಕ ಲಿಮಿಟೆಡ್ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾಗಿತ್ತು. ಇದು ಕಳೆದ ಹಲವು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಒಟ್ಟು 50,399.63 ಕೋಟಿ ರೂ ಬಾಕಿ ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಭಾರ್ತಿ ಏರ್‌ಟೆಲ್ ತಾನು ಸುಮಾರು 180 ಬಿಲಿಯನ್ ರೂಪಾಯಿ ಪಾವತಿಸಿರುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದೆ. ಇನ್ನೂ ಅದು 259.76 ಬಿಲಿಯನ್ ಬಾಕಿ ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿರುವುದಾಗಿ ಸರ್ಕಾರದ ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ವೊಡಾಫೋನ್ ಐಡಿಯಾದಲ್ಲಿರುವ ತಮ್ಮ ಷೇರುಗಳನ್ನು ಸರ್ಕಾರ ಅಥವಾ ಸರ್ಕಾರದ ಅನುಮೋದನೆ ಹೊಂದಿರುವ ಯಾವುದೇ ಕಂಪೆನಿಗೆ ಉಚಿತವಾಗಿ ನೀಡುವುದಾಗಿ ವೊಡಾಫೋನ್ ಐಡಿಯಾ ಲಿಮಿಟೆಡ್‌ನ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದ ಕುಮಾರ ಮಂಗಲಂ ಬಿರ್ಲಾ ಅವರು ಸಂಪುಟ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಗೆ ಈ ಹಿಂದೆ ಪತ್ರ ಬರೆದಿದ್ದರು. ಆಗಸ್ಟ್ 4ರಂದು ಅವರು ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಿದ್ದರು. ಸರ್ಕಾರ ಅನುಮೋದಿಸಿರುವ ಪರಿಹಾರದ ಸ್ವರೂಪ ಇನ್ನೂ ಬಹಿರಂಗವಾಗಿಲ್ಲ. ಬಾಕಿ ಇರುವ ಮೊತ್ತ ಪಾವತಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾಲಾವಕಾಶ ನೀಡುವುದು, ಎಜಿಆರ್ ಮರು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ, ತರಂಗಾಂತರ ಬಳಕೆ ವೆಚ್ಚಗಳಲ್ಲಿ ಕಡಿತ ಮುಂತಾದವು ಇದರಲ್ಲಿ ಒಳಗೊಂಡಿವೆ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ. 2016ರಲ್ಲಿ ರಿಲಯನ್ಸ್ ಜಿಯೋ ಉಚಿತ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಹಾಗೂ ಕರೆ ಕೊಡುಗೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದ ಬಳಿಕ ದೂರಸಂಪರ್ಕ ವಲಯ ಕಂಗೆಟ್ಟಿತ್ತು. ಜಿಯೋ ಕಾಲಿಟ್ಟ ಬಳಿಕ ಅನೇಕ ಪ್ರಮುಖ ಕಂಪೆನಿಗಳು ಹೇಳ ಹೆಸರಿಲ್ಲದಂತೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಿಂದ ನಿರ್ಗಮಿಸಿವೆ. ಅಸ್ತಿತ್ವ ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ವೊಡಾಫೋನ್ ಮತ್ತು ಐಡಿಯಾ ವಿಲೀನಗೊಳ್ಳುವುದು ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಿತ್ತು. ಈಗ ಕಂಪೆನಿಗೆ ಕೇಂದ್ರದ ಪರಿಹಾರ ಕ್ರಮದಿಂದ ಹೊರೆ ಕೊಂಚ ಇಳಿಕೆಯಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ. ಕೇಂದ್ರ ಸಂಪುಟ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ಪ್ರಮುಖ ಸುಧಾರಣೆಗಳು

• ಎಜಿಆರ್: ಒಟ್ಟು ವರಮಾನದ ಬಾಕಿ ಮೊತ್ತದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವನ್ನು ಪರಿವರ್ತಿಸುವುದು ಮತ್ತು ದೂರಸಂಪರ್ಕೇತರ ಆದಾಯವನ್ನು ಹೊರತಾಗಿಸುವುದು.
• ಬಾಕಿ ಮೇಲಿನ ಮೊರಟೋರಿಯಂ: ಟೆಲಿಕಾಂ ಕಂಪೆನಿಗಳಿಗೆ ಬಹು ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಶಾಸನಬದ್ಧ ಬಾಕಿಯ ಮೇಲಿನ ಮೊರಟೋರಿಯಂ ಅನ್ನು ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳಿಗೆ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗಿದೆ. ದೂರಸಂಪರ್ಕ ಕಂಪೆನಿಗಳು ಮೊರಟೋರಿಯಂ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಶೇ +2ರ ದರದಲ್ಲಿ ಬಡ್ಡಿ ಪಾವತಿಸಬೇಕಾಗಲಿದೆ.
• ತರಂಗಾಂತರ ಬಳಕೆ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ತರ್ಕಬದ್ಧಗೊಳಿಸಲಾಗುವುದು. ಮಾಸಿಕದ ಬದಲು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ದರ ಬದಲಾವಣೆ ಮಾಡಲಾಗುವುದು.
• ತರಂಗಾಂತರ ಹರಾಜಿಗೆ ನಿಗದಿತ ಸಮಯ ಮೀಸಲಿಡುವುದು ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದ ಕೊನೆಯ ತ್ರೈಮಾಸಿಕ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನಡೆಯಲಿದೆ.
• ತರಂಗಾಂತರ ಹಂಚಿಕೆಗೆ ಅನುಮತಿ ನೀಡಲಾಗುವುದು; ದೂರಸಂಪರ್ಕ ಆಪರೇಟರ್‌ಗಳು ತಮಗೆ ಲಾಭಕರ ಎನಿಸುವಲ್ಲಿ ತರಂಗಾಂತರ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
• ಎಫ್‌ಡಿಐ: ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಈ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಸ್ವಯಂಚಾಲಿತ ಮಾರ್ಗದಡಿಯಲ್ಲಿನ ಎಫ್‌ಡಿಐ ಅನ್ನು ಶೇ 49 ರಿಂದ ಶೇ 100ಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ.
• ಲೈಸೆನ್ಸ್ ರಾಜ್ ರದ್ದತಿ: 1953ರ ಕಸ್ಟಮ್ಸ್ ಅಧಿಸೂಚನೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಗಿದೆ. ಇದರಿಂದ ದೂರಸಂಪರ್ಕ ಕಂಪೆನಿಗಳು ಸುಲಭವಾಗಿ ಸಲಕರಣೆಗಳನ್ನು ಆಮದು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದಾಗಿದೆ.